Turyści odwiedzający najbardziej malownicze miejsca na mapie Polski muszą liczyć się z koniecznością uiszczenia opłaty klimatycznej. Obowiązek pobierania tego typu opłaty spoczywa na właścicielach obiektów noclegowych, natomiast jej wysokość różni się między poszczególnymi miejscowościami. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest opłata klimatyczna i na jakie związane z nią koszty powinni przygotować się turyści.

Opłata miejscowa a uzdrowiskowa

Pojęcie „opłata klimatyczna” jest często stosowane na co dzień, jednak formalnie pod tym wyrażeniem ukrywają się dwa podatki: opłata miejscowa i uzdrowiskowa. Zarówno pierwszą, jak i drugą opłatę pobiera się od osób przebywających dłużej niż dobę w miejscowościach atrakcyjnych pod względem turystycznym, przy czym ważny jest cel podróży, a także szczegółowe warunki klimatyczne i krajobrazowe charakterystyczne dla konkretnej miejscowości.

Aby gmina mogła egzekwować od turystów opłatę miejscową, musi realizować kryteria wskazane w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2007 roku (Dz. U. 2007 nr 249 poz. 1851). W przepisach opisano minimalne wymagania ujęte w trzech kontekstach: klimatycznym, krajobrazowym oraz wypoczynkowo-szkoleniowym. Pracownik Amber Hotelu z Gdańska wyjaśnia: Miejscowość uprawniona do pobierania opłaty miejscowej musi np. wyróżniać się urozmaiconą szatą roślinną (lasy, użytki rolne) i rzeźbą terenu (góry, zbiorniki wodne). Ponadto ocenie podlegają takie cechy jak: różnorodna fauna i flora, dostęp do parków zabytkowych i muzeów, niski poziom zanieczyszczeń powietrza.

Opłatę miejscową mogą wprowadzić również gminy, które posiadają status obszaru ochrony uzdrowiskowej, a więc na ich terenie znajdują się m.in. złoża surowców o walorach leczniczych. Poza tym kluczowym parametrem jest klimat o cechach prozdrowotnych oraz dostępność infrastruktury technicznej w określonych przez ustawodawcę zakresach (wodno-ściekowym, energetycznym, transportu zbiorowego). Z kolei opłata uzdrowiskowa może być pobierana jedynie w miejscowościach, które mają status uzdrowiska. Takie miejscowości muszą spełniać wszystkie wymagania sprecyzowane dla regionów ze statusem uzdrowiska plus na ich obszarze muszą mieścić się zakłady przygotowane do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego.

Wysokość opłaty klimatycznej

Wysokości opłat miejscowych i uzdrowiskowych są ustalane przez władze gmin, dlatego w każdej miejscowości mogą obowiązywać różne stawki. Nie mogą one jednak przekraczać maksymalnej wysokości określonej w obwieszczeniu Ministra Finansów obowiązującym w danym roku. Zwykle wysokość opłaty miejscowej wynosi od ok. 2 do 3 zł – w hotelach nad morzem czy w górach turyści muszą zazwyczaj zapłacić więcej niż w małych miejscowościach położonych daleko od największych atrakcji turystycznych kraju. Opłata uzdrowiskowa wynosi za to ok. 4,50 zł.

Zarówno opłata uzdrowiskowa, jak i miejscowa jest pobierana za każdą rozpoczętą dobę. Do uiszczenia opłaty uzdrowiskowej zobowiązane są osoby, których podróż odbywa się w jednym z wymienionych w przepisach celów: zdrowotnym, wypoczynkowym, turystycznym albo szkoleniowym. Natomiast opłata miejscowa jest nakładana na osoby organizujące pobyt w celu wypoczynkowym, szkoleniowym lub turystycznym.

Warto też pamiętać, że prawodawca wskazał grupę osób zwolnionych z opłat miejscowych i uzdrowiskowych. Tego typu podatków nie zapłacą osoby przebywające w szpitalach, niewidomi i ich przewodnicy, zorganizowane grupy dzieci oraz młodzieży szkolnej, a także podatnicy podatku od nieruchomości (jeśli posiadają dom letniskowy w regionie, w którym obowiązuje opłata miejscowa) i niektórzy dyplomaci.

Wiele osób podczas opracowywania budżetu przeznaczonego na wyjazd nie uwzględnia w planach opłaty klimatycznej. Tymczasem wiążące się z nią wydatki mogą być sporym obciążeniem, zwłaszcza w przypadku turystów planujących dłuższe wakacje w większym rodzinnym gronie.